Dakshinamurthy Stotram Lyrics in Gujarati

|| દક્ષિણામૂર્તિ સ્તોત્રં ||

ગુરુર્બ્રહ્મા ગુરુર્વિષ્ણુઃ ગુરુર્દેવો મહેશ્વરઃ |
ગુરુ:સાક્ષાત્‌ પરં બ્રહ્મા તસ્મૈ શ્રી ગુરવે નમઃ ||

ૐ યો બ્રહ્માણં વિદધાતિ પૂર્વમ્‌
યો વૈ વેદાંશ્ચ પ્રહિણોતિ તસ્મૈ |
તં હ દેવમાત્મબુદ્ધિ પ્રકાશં
મુમુક્ષુર્વૈ શરણમહં પ્રપદ્યે ||

ધ્યાનં

ૐ મૌનવ્યાખ્યા પ્રકટિત પરબ્રહ્મતત્વંયુવાનં
વર્શિષ્ઠાંતે વસદૃષિગણૈરાવૃતં બ્રહ્મનિષ્ઠૈઃ |
આચાર્યેંદ્રં કરકલિત ચિન્મુદ્રમાનંદમૂર્તિં
સ્વાત્મારામં મુદિતવદનં દક્ષિણામૂર્તિમીડે || ૧ ||

વટવિટપિ સમીપેભૂમિભાગે નિષણ્ણં
સકલમુનિજનાનાં જ્ઞાનદાતારમારાત્‌ |
ત્રિભુવનગુરુમીશં દક્ષિણામૂર્તિદેવં
જનનમરણદુઃખચ્છેદદક્ષં નમામિ || ૨ ||

ચિત્રં વટતરોર્મૂલે વૃદ્ધાઃ શિષ્યા ગુરુર્યુવા |
ગુરોસ્તુ મૌનં વ્યાખ્યાનં શિષ્યાસ્તુચ્છિન્નસંશયાઃ || ૩ ||

નિધયે સર્વવિદ્યાનાં ભિષજે ભવરોગિણામ્‌ |
ગુરવે સર્વલોકાનાં દક્ષિણામૂર્તયે નમઃ || ૪ ||

ૐ નમઃ પ્રણવાર્થાય શુદ્ધજ્ઞાનૈકમૂર્તયે |
નિર્મલાય પ્રશાંતાય દક્ષિણામૂર્તયે નમઃ || ૫ ||

ચિદ્ઘનાય મહેશાય વટમૂલનિવાસિને |
સચ્ચિદાનંદરૂપાય દક્ષિણામૂર્તયે નમઃ || ૬ ||

ઈશ્વરો ગુરુરાત્મેતિ મૂર્તિભેદવિભાગિને |
વ્યોમવદ્વ્યાપ્તદેહાય દક્ષિણામૂર્તયે નમઃ || ૭ ||

અંગુષ્ઠતર્જની યોગમુદ્રા વ્યાજેનયોગિનાં |
શૃત્યર્થં બ્રહ્મજીવૈક્યં દર્શયન્યોગતા શિવઃ || ૮ ||

ૐ શાંતિઃ શાંતિઃ શાંતિઃ ||

સ્તોત્રં

વિશ્વં દર્પણ દૃશ્યમાન નગરીતુલ્યં નિજાંતર્ગતં
પશ્યન્નાત્મનિ માયયા બહિરિવોદ્ભૂતં યથા નિદ્રયા |
યઃ સાક્ષાત્કુરુતે પ્રબોધ સમયે સ્વાત્માન મેવાદ્વયં
તસ્મૈ શ્રી ગુરુમૂર્તયે નમ ઇદં શ્રી દક્ષિણામૂર્તયે || ૧ ||

બીજસ્યાંતરિવાંકુરો જગદિદં પ્રાઙ્નનિર્વિકલ્પં
પુનર્માયા કલ્પિત દેશ કાલકલના વૈચિત્ર્ય ચિત્રીકૃતમ્‌ |
માયાવીવ વિજૃંભયાત્યપિ મહાયોગીવ યઃ સ્વેચ્છયા
તસ્મૈ શ્રી ગુરુમૂર્તયે નમ ઇદં શ્રી દક્ષિણામૂર્તયે || ૨ ||

યસ્યૈવ સ્ફુરણં સદાત્મકમસત્કલ્પાર્થકં ભાસતે
સાક્ષાત્તત્ત્વ મસીતિ વેદવચસા યો બોધયત્યાશ્રિતાન |
યત્સાક્ષાત્કરણાદ્ભવેન્ન પુનરાવૃત્તિર્ભવાંભોનિધૌ
તસ્મૈ શ્રી ગુરુમૂર્તયે નમ ઇદં શ્રી દક્ષિણામૂર્તયે || ૩ ||

નાનાચ્છિદ્ર ઘટોદર સ્થિત મહાદીપ પ્રભાભાસ્વરં
જ્ઞાનં યસ્ય તુ ચક્ષુરાદિકરણ દ્વારા બહિઃ સ્પંદતે |
જાનામીતિ તમેવ ભાંતમનુભાત્યેતત્સમસ્તં જગત્‌
તસ્મૈ શ્રી ગુરુમૂર્તયે નમ ઇદં શ્રી દક્ષિણામૂર્તયે || ૪ ||

દેહં પ્રાણમપીંદ્રિયાણ્યપિ ચલાં બુદ્ધિં ચ શૂન્યં વિધુ:
સ્ત્રીબાલાંધ જડોપમાસ્ત્વહમિતિ ભ્રાંતાભૃશં વાદિન: |
માયાશક્તિ વિલાસકલ્પિત મહા વ્યામોહ સંહારિણે
તસ્મૈ શ્રી ગુરુમૂર્તયે નમ ઇદં શ્રી દક્ષિણામૂર્તયે || ૫ ||

રાહુગ્રસ્ત દિવાકરેંદુ સદૃશો માયા સમાચ્છાદનાત્‌
સન્માત્રઃ કરણોપ સંહરણતો યોઽ ભૂત્સુષુપ્તઃ પુમાન્‌ |
પ્રાગસ્વાપ્સમિતિ પ્રબોધ સમયે યઃ પ્રત્યભિજ્ઞાયતે
તસ્મૈ શ્રી ગુરુમૂર્તયે નમ ઇદં શ્રી દક્ષિણામૂર્તયે || ૬ ||

બાલ્યાદિષ્વપિ જાગ્રદાદિષુ તથા સર્વાસ્વવસ્થાસ્વપિ
વ્યાવૃત્તા સ્વનુવર્તમાન મહમિત્યંતઃ સ્ફુરંતં સદા |
સ્વાત્માનં પ્રકટીકરોતિ ભજતાં યો મુદ્રયા ભદ્રયા
તસ્મૈ શ્રી ગુરુમૂર્તયે નમ ઇદં શ્રી દક્ષિણામૂર્તયે || ૭ ||

વિશ્વં પશ્યતિ કાર્યકારણતયા સ્વસ્વામિસંબંધતઃ
શિષ્યાચાર્યતયા તથૈવ પિતૃપુત્રાદ્યાત્મના ભેદતઃ |
સ્વપ્ને જાગ્રતિ વા ય એષ પુરુષો માયાપરિભ્રામિતઃ
તસ્મૈ શ્રી ગુરુમૂર્તયે નમ ઇદં શ્રી દક્ષિણામૂર્તયે || ૮ ||

ભૂરંભાંસ્યનલોઽનિલોંઽબર મહર્નાથો હિમાંશુઃ પુમાન્‌
ઇત્યાભાતિ ચરાચરાત્મકમિદં યસ્યૈવ મૂર્ત્યષ્ટકમ્‌ |
નાન્યત્કિંચન વિદ્યતે વિમૃશતાં યસ્માત્પરસ્માદ્વિભો:
તસ્મૈ શ્રી ગુરુમૂર્તયે નમ ઇદં શ્રી દક્ષિણામૂર્તયે || ૯ ||

સર્વાત્મત્વમિતિ સ્ફુટીકૃતમિદં યસ્માદમુષ્મિન્‌ સ્તવે
તેનાસ્ય શ્રવણાત્તદર્થ મનનાદ્ધ્યાનાચ્ચ સંકીર્તનાત્‌ |
સર્વાત્મત્વમહાવિભૂતિ સહિતં સ્યાદીશ્વરત્વં સ્વતઃ
સિદ્ધ્યેત્તત્પુનરષ્ટધા પરિણતં ચ ઐશ્વર્યમવ્યાહતમ્‌ || ૧૦ ||

|| ઇતિ શ્રી શંકરાચાર્ય વિરચિત દક્ષિણામૂર્તિ સ્તોત્રમ્‌ સંપૂર્ણમ્‌ ||

About Dakshinamurthy Stotram in Gujarati

Dakshinamurthy Stotram in Gujarati is a prayer dedicated to Lord Dakshinamurthy, who is one of the forms of Lord Shiva. Dakshinamurthy is regarded as the conqueror of the senses, who has ultimate awareness and wisdom. The word ‘Dakshinamurthy’ literally means ‘one who is facing south’. Therefore, he is depicted as a south-facing form of Lord Shiva. Dakshinamurthy is regarded as the ultimate Guru, who will help disciples to go beyond ignorance. So if one doesn’t have a Guru, one can worship Lord Dakshinamurthi as his Guru, and in due course of time they will be blessed with a self-realized Guru.

There are temples dedicated to Lord Dakshinamurthy especially in parts of South India, where he is worshipped as the supreme teacher. He is often depicted as a calm figure, sitting under the banyan tree and surrounded by disciples.

Dakshinamurthy Stotram is composed by the great saint Adi Shankaracharya in the 8th century AD. It is composed of ten verses, each describing a different aspect of Lord Dakshinamurthy. The themes of the Dakshinamurti mantra Gujarati are knowledge and spiritual wisdom. It emphasizes the importance of knowledge and how a Guru can guide a seeker toward self-realization.

Also Read: Life Story of Adi Shankaracharya And Advaita Vedanta

It is always better to know the meaning of the mantra while chanting. The translation of the Dakshinamurthy Stotram Lyrics in Gujarati is given below. You can chant this daily with devotion to receive the blessings of Lord Dakshinamurthy.

દક્ષિણામૂર્તિ સ્તોત્રમ વિશે માહિતી

દક્ષિણામૂર્તિ સ્તોત્રમ એ ભગવાન દક્ષિણામૂર્તિને સમર્પિત પ્રાર્થના છે, જે ભગવાન શિવના સ્વરૂપોમાંના એક છે. દક્ષિણામૂર્તિને ઇન્દ્રિયોના વિજેતા તરીકે ગણવામાં આવે છે, જેમની પાસે અંતિમ જાગૃતિ અને શાણપણ છે. ‘દક્ષિણામૂર્તિ’ શબ્દનો શાબ્દિક અર્થ છે ‘દક્ષિણ તરફ મુખ ધરાવનાર’. તેથી, તેમને ભગવાન શિવના દક્ષિણમુખી સ્વરૂપ તરીકે દર્શાવવામાં આવ્યા છે. દક્ષિણામૂર્તિને અંતિમ ગુરુ તરીકે ગણવામાં આવે છે, જે શિષ્યોને અજ્ઞાનથી આગળ વધવામાં મદદ કરશે. તેથી જો કોઈની પાસે ગુરુ ન હોય, તો કોઈ વ્યક્તિ ભગવાન દક્ષિણામૂર્તિને તેના ગુરુ તરીકે પૂજે છે, અને સમય જતાં તેઓને આત્મ-સાક્ષાત્કાર ગુરુનો આશીર્વાદ મળશે.

ખાસ કરીને દક્ષિણ ભારતના ભાગોમાં ભગવાન દક્ષિણામૂર્તિને સમર્પિત મંદિરો છે, જ્યાં તેમને સર્વોચ્ચ શિક્ષક તરીકે પૂજવામાં આવે છે. તેને ઘણીવાર એક શાંત વ્યક્તિ તરીકે દર્શાવવામાં આવે છે, જે વડના ઝાડ નીચે બેઠેલા હોય છે અને શિષ્યોથી ઘેરાયેલા હોય છે.

દક્ષિણામૂર્તિ સ્તોત્રમની રચના 8મી સદીમાં મહાન સંત આદિ શંકરાચાર્ય દ્વારા કરવામાં આવી છે. તે દસ શ્લોકોથી બનેલું છે, જેમાં પ્રત્યેક ભગવાન દક્ષિણામૂર્તિના એક અલગ પાસાને વર્ણવે છે. દક્ષિણામૂર્તિ મંત્રની થીમ જ્ઞાન અને આધ્યાત્મિક શાણપણ છે. તે જ્ઞાનના મહત્વ પર ભાર મૂકે છે અને કેવી રીતે ગુરુ સાધકને આત્મ-સાક્ષાત્કાર તરફ માર્ગદર્શન આપી શકે છે.

Dakshinamurthy Stotram Meaning in Gujarati

જાપ કરતી વખતે મંત્રનો અર્થ જાણવો હંમેશા સારો છે. દક્ષિણામૂર્તિ સ્તોત્રમનો અનુવાદ નીચે આપેલ છે. ભગવાન દક્ષિણામૂર્તિના આશીર્વાદ મેળવવા માટે તમે દરરોજ ભક્તિ સાથે આ જાપ કરી શકો છો.

• ૐ યો બ્રહ્માણં વિદધાતિ પૂર્વમ્‌
  યો વૈ વેદાંશ્ચ પ્રહિણોતિ તસ્મૈ |
  તં હ દેવમાત્મબુદ્ધિ પ્રકાશં
  મુમુક્ષુર્વૈ શરણમહં પ્રપદ્યે ||

  જે પરમ જ્ઞાનના મૂર્ત સ્વરૂપ છે, જેમણે વેદોના માધ્યમથી બ્રહ્મનું જ્ઞાન કરાવ્યું છે, તેમનો હું આશ્રય લઉં છું. જેમને મોક્ષ (મુક્તિ) મેળવવાની ઈચ્છા હોય તેમણે તેમનો આશ્રય લેવો જોઈએ.

• ધ્યાનં
  
  ૐ મૌનવ્યાખ્યા પ્રકટિત પરબ્રહ્મતત્વંયુવાનં
  વર્શિષ્ઠાંતે વસદૃષિગણૈરાવૃતં બ્રહ્મનિષ્ઠૈઃ |
  આચાર્યેંદ્રં કરકલિત ચિન્મુદ્રમાનંદમૂર્તિં
  સ્વાત્મારામં મુદિતવદનં દક્ષિણામૂર્તિમીડે || ૧ ||

  હું તે દક્ષિણામૂર્તિને પ્રણામ કરું છું જે પરમ આનંદનું મૂર્ત સ્વરૂપ છે, જે બ્રહ્મનું જ્ઞાન શાંતિપૂર્વક પ્રગટ કરે છે, જે યુવા અને તેજસ્વી છે, જેઓ મહાન ઋષિઓથી ઘેરાયેલા છે જેઓ જીવનના પરમ સત્યને જાણે છે, જે સદા આનંદિત છે અને જેણે અનુભવ કર્યો છે. આત્મ-સાક્ષાત્કારની સ્થિતિ, અને જે દરેકને તેના ચિન્મુદ્રા ચિન્હ અને હસતાં ચહેરાથી આશીર્વાદ આપે છે.

• વટવિટપિ સમીપેભૂમિભાગે નિષણ્ણં
  સકલમુનિજનાનાં જ્ઞાનદાતારમારાત્‌ |
  ત્રિભુવનગુરુમીશં દક્ષિણામૂર્તિદેવં
  જનનમરણદુઃખચ્છેદદક્ષં નમામિ || ૨ ||

  તે દક્ષિણામૂર્તિને નમસ્કાર, જે નદીના કિનારે વટવૃક્ષની નીચે શાંત સ્થાને બિરાજમાન છે, જેઓ પોતાની આસપાસના ઋષિઓને જ્ઞાન આપે છે, જે ત્રણ લોકના શિક્ષક છે, જે જીવનના દુ:ખોનો નાશ કરનાર છે.

• ચિત્રં વટતરોર્મૂલે વૃદ્ધાઃ શિષ્યા ગુરુર્યુવા |
  ગુરોસ્તુ મૌનં વ્યાખ્યાનં શિષ્યાસ્તુચ્છિન્નસંશયાઃ || ૩ ||

  એક સુંદર ચિત્ર જ્યાં વડીલ શિષ્યો વટવૃક્ષ નીચે યુવાન ગુરુની સામે બેઠા છે. શિક્ષક તેમના મૌન દ્વારા જ્ઞાન આપતા હોય છે, અને શિષ્યોની શંકાઓ દૂર કરે છે.

• નિધયે સર્વવિદ્યાનાં ભિષજે ભવરોગિણામ્‌ |
  ગુરવે સર્વલોકાનાં દક્ષિણામૂર્તયે નમઃ || ૪ ||

  દક્ષિણામૂર્તિને નમસ્કાર, જેઓ સર્વ જ્ઞાનના ભંડાર છે, તમામ સાંસારિક રોગોના મટાડનાર અને સર્વ જગતના ગુરુ છે.

• ૐ નમઃ પ્રણવાર્થાય શુદ્ધજ્ઞાનૈકમૂર્તયે |
  નિર્મલાય પ્રશાંતાય દક્ષિણામૂર્તયે નમઃ || ૫ ||

  દક્ષિણામૂર્તિને નમસ્કાર, જેઓ વૈશ્વિક ધ્વનિ ઓમનું સ્વરૂપ છે, જે શુદ્ધ જ્ઞાનનું મૂર્ત સ્વરૂપ છે, અને જે શુદ્ધ અને શાંતિપૂર્ણ છે.

• ચિદ્ઘનાય મહેશાય વટમૂલનિવાસિને |
  સચ્ચિદાનંદરૂપાય દક્ષિણામૂર્તયે નમઃ || ૬ ||

  દક્ષિણામૂર્તિને નમસ્કાર, જે નક્કર બુદ્ધિવાળા મહાન સ્વામી છે, વટવૃક્ષ નીચે બિરાજમાન છે અને જેનું સ્વરૂપ શુદ્ધ ચેતના છે.

• ઈશ્વરો ગુરુરાત્મેતિ મૂર્તિભેદવિભાગિને |
  વ્યોમવદ્વ્યાપ્તદેહાય દક્ષિણામૂર્તયે નમઃ || ૭ ||

  દક્ષિણામૂર્તિને નમસ્કાર, જે સર્વોચ્ચ સ્વામી અને ગુરુના વિવિધ સ્વરૂપોમાં પ્રગટ થાય છે, જેને કોઈપણ સ્વરૂપમાં વિભાજિત કરી શકાતું નથી, અને તેમનું શરીર સમગ્ર બ્રહ્માંડમાં ફેલાયેલું છે.

• અંગુષ્ઠતર્જની યોગમુદ્રા વ્યાજેનયોગિનાં |
  શૃત્યર્થં બ્રહ્મજીવૈક્યં દર્શયન્યોગતા શિવઃ || ૮ ||

  અંગૂઠો અને તર્જની જોડવાના ઈશારા સાથે યોગ મુદ્રામાં બેઠેલા તે સાચા યોગી છે. તે સ્વામી છે જે વેદોનો અર્થ પ્રગટ કરે છે અને બ્રહ્મ અને વ્યક્તિગત સ્વની એકતા દર્શાવે છે.

• સ્તોત્રં
  
  વિશ્વં દર્પણ દૃશ્યમાન નગરીતુલ્યં નિજાંતર્ગતં
  પશ્યન્નાત્મનિ માયયા બહિરિવોદ્ભૂતં યથા નિદ્રયા |
  યઃ સાક્ષાત્કુરુતે પ્રબોધ સમયે સ્વાત્માન મેવાદ્વયં
  તસ્મૈ શ્રી ગુરુમૂર્તયે નમ ઇદં શ્રી દક્ષિણામૂર્તયે || ૧ ||

  જેમ અરીસામાં એક શહેર દેખાય છે, તે સમગ્ર બ્રહ્માંડને પોતાની અંદર પ્રતિબિંબિત કરે છે, પરંતુ તે ફક્ત બહાર જ દેખાય છે. ઊંઘમાં, આપણે સ્વપ્નના જાદુઈ ભ્રમને વાસ્તવિકતા તરીકે અનુભવીએ છીએ, પરંતુ જ્યારે આપણે ઊંઘમાંથી જાગીએ છીએ, ત્યારે આપણને સત્યનો ખ્યાલ આવે છે. તેવી જ રીતે, આ બ્રહ્માંડ સ્વથી જુદું દેખાય છે, જો કે સત્યમાં તે સ્વથી અલગ નથી. આધ્યાત્મિક જાગૃતિ દરમિયાન, આપણે આ સત્યનો અનુભવ કરીએ છીએ અને આત્મા અને પરમાત્માના અવિભાજક સિદ્ધાંતને અનુભવીએ છીએ. હું ગુરુ, ભગવાન દક્ષિણામૂર્તિના તે દિવ્ય સ્વરૂપને મારા વંદન કરું છું, જેઓ આ સત્યને વિશ્વ સમક્ષ પ્રગટ કરે છે.

• બીજસ્યાંતરિવાંકુરો જગદિદં પ્રાઙ્નનિર્વિકલ્પં
  પુનર્માયા કલ્પિત દેશ કાલકલના વૈચિત્ર્ય ચિત્રીકૃતમ્‌ |
  માયાવીવ વિજૃંભયાત્યપિ મહાયોગીવ યઃ સ્વેચ્છયા
  તસ્મૈ શ્રી ગુરુમૂર્તયે નમ ઇદં શ્રી દક્ષિણામૂર્તયે || ૨ ||

  બ્રહ્માંડનું સભાન અને અભેદ સત્ય એ બીજના અંકુર જેવું છે જે તેની વૃદ્ધિ પછી અલગ દેખાય છે. માયા આ સૃષ્ટિને વિવિધ સ્વરૂપો અને સમય અને અવકાશના વિવિધ પાસાઓમાં વિશિષ્ટ રીતે રજૂ કરે છે. માત્ર એક મહાયોગી જ પોતાની ઈચ્છાથી બ્રહ્માંડનું સર્જન કરે છે અને સાક્ષી આપે છે, જાણે માયા સાથે રમતા હોય. હું ગુરુ, ભગવાન દક્ષિણામૂર્તિના તે દિવ્ય સ્વરૂપને મારા વંદન કરું છું, જેઓ આ સત્યને વિશ્વ સમક્ષ પ્રગટ કરે છે.

• યસ્યૈવ સ્ફુરણં સદાત્મકમસત્કલ્પાર્થકં ભાસતે
  સાક્ષાત્તત્ત્વ મસીતિ વેદવચસા યો બોધયત્યાશ્રિતાન |
  યત્સાક્ષાત્કરણાદ્ભવેન્ન પુનરાવૃત્તિર્ભવાંભોનિધૌ
  તસ્મૈ શ્રી ગુરુમૂર્તયે નમ ઇદં શ્રી દક્ષિણામૂર્તયે || ૩ ||

  તેની ઇચ્છાથી, આ અવાસ્તવિક અને અજાણ્યું અસ્તિત્વ વાસ્તવિક બને છે અને તેનો અર્થ પ્રાપ્ત કરે છે. વેદોમાં કહ્યું છે તેમ, જેઓ તેમનો આશ્રય લે છે તેમને સત્યની અનુભૂતિ કરાવે છે. અને અંતિમ સત્યની આ આત્મ-સાક્ષાત્કાર જગત અસ્તિત્વના મહાસાગરમાં જન્મ અને મૃત્યુના ચક્રનો અંત લાવે છે. હું ગુરુ, ભગવાન દક્ષિણામૂર્તિના તે દિવ્ય સ્વરૂપને મારા વંદન કરું છું, જેઓ આ સત્યને વિશ્વ સમક્ષ પ્રગટ કરે છે.

• નાનાચ્છિદ્ર ઘટોદર સ્થિત મહાદીપ પ્રભાભાસ્વરં
  જ્ઞાનં યસ્ય તુ ચક્ષુરાદિકરણ દ્વારા બહિઃ સ્પંદતે |
  જાનામીતિ તમેવ ભાંતમનુભાત્યેતત્સમસ્તં જગત્‌
  તસ્મૈ શ્રી ગુરુમૂર્તયે નમ ઇદં શ્રી દક્ષિણામૂર્તયે || ૪ ||

  જેમ ઘણા છિદ્રોવાળા વાસણમાં મૂકેલા મોટા દીવામાંથી પ્રકાશ નીકળે છે તેમ તેનું દિવ્ય જ્ઞાન આપણી આંખો અને અન્ય જ્ઞાનેન્દ્રિયોમાંથી બહાર આવે છે. તે તેના તેજથી છે કે બ્રહ્માંડની દરેક વસ્તુ ચમકે છે અને પ્રગટ થાય છે. હું ગુરુ, ભગવાન દક્ષિણામૂર્તિના તે દિવ્ય સ્વરૂપને મારા વંદન કરું છું, જેઓ આ સત્યને વિશ્વ સમક્ષ પ્રગટ કરે છે.

• દેહં પ્રાણમપીંદ્રિયાણ્યપિ ચલાં બુદ્ધિં ચ શૂન્યં વિધુ:
  સ્ત્રીબાલાંધ જડોપમાસ્ત્વહમિતિ ભ્રાંતાભૃશં વાદિન: |
  માયાશક્તિ વિલાસકલ્પિત મહા વ્યામોહ સંહારિણે
  તસ્મૈ શ્રી ગુરુમૂર્તયે નમ ઇદં શ્રી દક્ષિણામૂર્તયે || ૫ ||

  જેઓ આ શરીર, પ્રાણ (પ્રાણશક્તિ), ઇન્દ્રિયો, અસ્થિર બુદ્ધિ અથવા શૂન્યતાને પોતાનું સાચું અસ્તિત્વ માને છે, તેઓ અજ્ઞાની સ્ત્રીઓ, બાળકો, અંધ અને મૂર્ખ સમાન છે. તેઓ ખોટી માન્યતાઓ ધરાવે છે પરંતુ સત્ય સ્વીકારવામાં અચકાતા હોય છે. માત્ર તે જ માયાની શક્તિ દ્વારા બનાવેલ આ શક્તિશાળી ભ્રમણાનો નાશ કરી શકે છે. હું ગુરુ, ભગવાન દક્ષિણામૂર્તિના તે દિવ્ય સ્વરૂપને મારા વંદન કરું છું, જેઓ આ સત્યને વિશ્વ સમક્ષ પ્રગટ કરે છે.

• રાહુગ્રસ્ત દિવાકરેંદુ સદૃશો માયા સમાચ્છાદનાત્‌
  સન્માત્રઃ કરણોપ સંહરણતો યોઽ ભૂત્સુષુપ્તઃ પુમાન્‌ |
  પ્રાગસ્વાપ્સમિતિ પ્રબોધ સમયે યઃ પ્રત્યભિજ્ઞાયતે
  તસ્મૈ શ્રી ગુરુમૂર્તયે નમ ઇદં શ્રી દક્ષિણામૂર્તયે || ૬ ||

  જેમ કે રાહુ આકાશમાં સૂર્ય અને ચંદ્રને ગ્રહણ કરે છે, માયાની શક્તિ સ્વયંના સાચા સ્વભાવને ગ્રહણ કરે છે, જે અજ્ઞાન અને ભ્રમણા તરફ દોરી જાય છે. ગાઢ ઊંઘ દરમિયાન, તમામ ઇન્દ્રિયો પાછી ખેંચી લેવામાં આવે છે જે ખાલીપણું તરફ દોરી જાય છે. જો કે, જાગ્યા પછી, આપણને ખ્યાલ આવે છે કે આ તે જ એન્ટિટી છે જે ઊંઘની સ્થિતિમાં હતી. તેવી જ રીતે, આધ્યાત્મિક જાગૃતિ દરમિયાન, વ્યક્તિ સ્વના સાચા સ્વભાવનો અહેસાસ કરશે. હું ગુરુ, ભગવાન દક્ષિણામૂર્તિના તે દિવ્ય સ્વરૂપને મારા વંદન કરું છું, જેઓ આ સત્યને વિશ્વ સમક્ષ પ્રગટ કરે છે.

• બાલ્યાદિષ્વપિ જાગ્રદાદિષુ તથા સર્વાસ્વવસ્થાસ્વપિ
  વ્યાવૃત્તા સ્વનુવર્તમાન મહમિત્યંતઃ સ્ફુરંતં સદા |
  સ્વાત્માનં પ્રકટીકરોતિ ભજતાં યો મુદ્રયા ભદ્રયા
  તસ્મૈ શ્રી ગુરુમૂર્તયે નમ ઇદં શ્રી દક્ષિણામૂર્તયે || ૭ ||

  બાળપણ, યુવાવસ્થા અને વૃદ્ધાવસ્થા જેવા તબક્કામાં, નિદ્રાની અવસ્થામાં અને અન્ય ત્રણ અવસ્થાઓમાં, અને ગમે તેવી કઠોર પરિસ્થિતિઓમાં, આત્મા હંમેશા પરિસ્થિતિઓ અને સમયને ધ્યાનમાં લીધા વિના ચમકે છે. જેઓ તેમને શરણે છે તેમને ભગવાન તેમના શુભ સંકેત દ્વારા સ્વનું સાચું સ્વરૂપ પ્રગટ કરે છે. હું ગુરુ, ભગવાન દક્ષિણામૂર્તિના તે દિવ્ય સ્વરૂપને મારા વંદન કરું છું, જેઓ આ સત્યને વિશ્વ સમક્ષ પ્રગટ કરે છે.

• વિશ્વં પશ્યતિ કાર્યકારણતયા સ્વસ્વામિસંબંધતઃ
  શિષ્યાચાર્યતયા તથૈવ પિતૃપુત્રાદ્યાત્મના ભેદતઃ |
  સ્વપ્ને જાગ્રતિ વા ય એષ પુરુષો માયાપરિભ્રામિતઃ
  તસ્મૈ શ્રી ગુરુમૂર્તયે નમ ઇદં શ્રી દક્ષિણામૂર્તયે || ૮ ||

  એક વિશ્વને કારણ અને અસર તરીકે જુએ છે, બીજો તેને બ્રહ્માંડ અને તેના સ્વામી તરીકે જુએ છે. શિક્ષક-શિષ્ય, પિતા-પુત્ર અને સર્જન-સર્જક જેવા દરેક સંબંધોમાં ભિન્નતા હોય છે. તેવી જ રીતે, વ્યક્તિ સ્વયંને જાગૃત અથવા સ્વપ્ન અવસ્થામાં જોઈ શકે છે. સ્વનું સાચું સ્વરૂપ માયાથી પર છે. વ્યક્તિ ભ્રમના કારણે આ ભિન્નતાઓમાં માને છે. હું ગુરુ, ભગવાન દક્ષિણામૂર્તિના તે દિવ્ય સ્વરૂપને મારા વંદન કરું છું, જેઓ આ સત્યને વિશ્વ સમક્ષ પ્રગટ કરે છે.

• ભૂરંભાંસ્યનલોઽનિલોંઽબર મહર્નાથો હિમાંશુઃ પુમાન્‌
  ઇત્યાભાતિ ચરાચરાત્મકમિદં યસ્યૈવ મૂર્ત્યષ્ટકમ્‌ |
  નાન્યત્કિંચન વિદ્યતે વિમૃશતાં યસ્માત્પરસ્માદ્વિભો:
  તસ્મૈ શ્રી ગુરુમૂર્તયે નમ ઇદં શ્રી દક્ષિણામૂર્તયે || ૯ ||

  બ્રહ્માંડ પૃથ્વી, પાણી, અગ્નિ, વાયુ અને આકાશના પાંચ તત્વોથી બનેલું છે અને તે સૂર્ય, ચંદ્ર અને ચેતના દ્વારા નિયંત્રિત છે. ભગવાનનું આ આઠ-શક્તિ સ્વરૂપ, જે તમામ જંગમ અને સ્થાવર સંસ્થાઓને મૂર્તિમંત કરે છે, તે એકલા તેમના દ્વારા જ પ્રગટ થાય છે. ભગવાન સિવાય, જે સર્વોપરી છે, બીજું કશું અસ્તિત્વમાં નથી. આ સત્ય માત્ર જ્ઞાની જ સમજી શકે છે. હું ગુરુ, ભગવાન દક્ષિણામૂર્તિના તે દિવ્ય સ્વરૂપને મારા વંદન કરું છું, જેઓ આ સત્યને વિશ્વ સમક્ષ પ્રગટ કરે છે.

• સર્વાત્મત્વમિતિ સ્ફુટીકૃતમિદં યસ્માદમુષ્મિન્‌ સ્તવે
  તેનાસ્ય શ્રવણાત્તદર્થ મનનાદ્ધ્યાનાચ્ચ સંકીર્તનાત્‌ |
  સર્વાત્મત્વમહાવિભૂતિ સહિતં સ્યાદીશ્વરત્વં સ્વતઃ
  સિદ્ધ્યેત્તત્પુનરષ્ટધા પરિણતં ચ ઐશ્વર્યમવ્યાહતમ્‌ || ૧૦ ||

  આ દક્ષિણામૂર્તિ સ્તોત્ર સ્વની સાચી સમજણનો સાર છે. આ સ્તોત્રને સાંભળીને, મનન કરીને અને તેના પર ચિંતન કરવાથી વ્યક્તિ પોતાના સાચા સ્વભાવની અનુભૂતિ કરે છે. આ સમજણથી, વ્યક્તિ બધી શક્તિઓ અને કીર્તિઓ સાથે ઇશ્વરનો દરજ્જો પ્રાપ્ત કરે છે. ઉપરાંત, આ અનુભૂતિ જીવનના સંપૂર્ણ પરિવર્તન માટે આઠ પ્રકારની શક્તિઓ લાવે છે.

Dakshinamurthy Stotram Benefits in Gujarati

Lord Dakshinamurthy is regarded as the universal teacher who dispels ignorance and leads his disciples on the path of wisdom. Regular chanting of this hymn is believed to improve concentration and memory. It also helps in overcoming obstacles and challenges in life.

દક્ષિણામૂર્તિ સ્તોત્રમ લાભ

ભગવાન દક્ષિણામૂર્તિને સાર્વત્રિક શિક્ષક તરીકે ગણવામાં આવે છે જે અજ્ઞાનને દૂર કરે છે અને તેમના શિષ્યોને શાણપણના માર્ગ પર લઈ જાય છે. આ સ્તોત્રના નિયમિત જાપથી એકાગ્રતા અને યાદશક્તિમાં સુધારો થાય છે તેવું માનવામાં આવે છે. તે જીવનમાં અવરોધો અને પડકારોને દૂર કરવામાં પણ મદદ કરે છે.